Erthygl Newyddion - Prifysgol Aberystwyth

Datrys dirgelwch twyni tywod ‘seren’ gyda darganfyddiad hynafol

04 Mawrth 2024

Mae gwyddonwyr wedi datrys absenoldeb dirgel twyni siâp seren o hanes daearegol y Ddaear am y tro cyntaf, gan ddyddio un yn ôl miloedd o flynyddoedd.

Storm y Royal Charter 1859: y sbardun ddinistriol ar gyfer creu'r rhagolygon tywydd i forwyr

25 Hydref 2023

Mewn erthygl yn The Conversation, mae Dr Cerys Jones o’r Adran Daearyddiaeth a Gwyddorau Daear yn trafod Storm y Royal Charter 1859, a’i effaith barhaol ar ragolygon tywydd y Deyrnas Gyfunol a thu hwnt.

Beth fydd yn digwydd i len iâ yr Ynys Las os byddwn yn methu ein targedau cynhesu byd-eang

19 Hydref 2023

Mewn erthygl ar gyfer The Conversation, mae'r Athro Bryn Hubbard o'r Adran Daearyddiaeth a Gwyddorau Daear yn son am astudiaeth newydd sy'n awgrymu y bydd yr iâ yn goroesi os yw'r tymheredd yn dod yn ôl i lawr yn fuan.

Ni ddaeth Maen Allor Côr y Cewri o Gymru – ymchwil

17 Hydref 2023

Mae ansicrwydd am darddiad y “garreg las” fwyaf sydd yng nghanol Côr y Cewri yn sgil ymchwil newydd o Brifysgol Aberystwyth.

Dau ddeg tri miliwn yn agored i lygredd mwyngloddio metel - astudiaeth

22 Medi 2023

Credir bod dau ddeg tri miliwn o bobl o amgylch y byd yn cael ei heffeithio gan groniadau gwastraff gwenwynig a all fod yn beryglus, yn ôl astudiaeth newydd.

Archeolegwyr yn darganfod strwythur pren hynaf y byd

20 Medi 2023

Hanner miliwn o flynyddoedd yn ôl, yn gynt nag a dybiwyd yn flaenorol, roedd bodau dynol yn adeiladu strwythurau o bren, yn ôl ymchwil newydd gan dîm o Brifysgol Lerpwl a Phrifysgol Aberystwyth.

Mae terfyn cyflymder preswyl Cymru yn gostwng i 20mya - dyma sut y dylai effeithio ar ddamweiniau ac amseroedd teithio

15 Medi 2023

Mewn erthygl yn The Conversation, mae'r Athro Seicoleg Charles Musselwhite a'r Athro Daearyddiaeth Ddynol, Peter Merriman, yn trafod y gostyngiad yn nherfyn cyflymder preswyl Cymru i 20mya a sut y dylai effeithio ar ddamweiniau ac amseroedd teithio.

Ymchwil ar gefnogaeth wledig i wleidyddiaeth aflonyddgar yn ennill grant Ewropeaidd sylweddol

30 Mawrth 2023

Bydd y berthynas rhwng anfodlonrwydd etholwyr mewn ardaloedd gwledig a chefnogaeth i symudiadau gwleidyddol aflonyddgar yn Ewrop a’r Unol Daleithiau, yn destun astudiaeth o bwys gan athro o Brifysgol Aberystwyth, yn sgil dyfarnu grant uchel ei fri.

Daearyddwyr uchel eu bri o Aber yn dathlu eu Priodas Ddiemwnt

13 Medi 2022

Ar 12 Awst 1961, priododd John Rodda ac Annabel Edwards yn eglwys plwyf Knowle yn Swydd Warwick, eglwys hyfryd sy’n dyddio o’r 15fed ganrif. Cyfarfu’r pâr am y tro cyntaf yn Ystafell Ymarferol y De yn Adran Daearyddiaeth ac Anthropoleg a oedd, ar y pryd, ar safle’r hen ffowndri yn Heol Alexandra.

Gŵyl ymchwil newid hinsawdd ym Mhrifysgol Aberystwyth i edrych at heriau COP26

06 Hydref 2021

Mi fydd arbenigwyr ar newid hinsawdd yn ymgynnull ym Mhrifysgol Aberystwyth am wythnos o ddigwyddiadau er mwyn trin a thrafod heriau cyn uwch-gynhadledd COP26.

Gallai microbau sy’n cronni ar yr Ynys Las arwain at golli rhagor o iâ medd ymchwil

25 Mehefin 2021

Fe allai Llen Iâ’r Ynys Las fod dan fygythiad oherwydd bod microbau sydd ar ei arwyneb yn lluosogi’n gynt nag y cant eu golchi i ffwrdd mewn hinsawdd sy’n cynhesu, yn ôl ymchwil newydd gan Brifysgol Aberystwyth.

Digwyddiad ymgysylltu ar-lein i annog Genod i’r Geowyddorau

11 Mehefin 2021

Cynhelir diwrnod o ddigwyddiadau rhithwir ym mis Mehefin er mwyn annog pobl fenywaidd ac anneuaidd ifanc ledled y DU ac Iwerddon i ystyried gyrfa yn y geowyddorau.

Defnyddio ffeibr optig i fesur tymheredd Llen Iâ’r Ynys Las

14 Mai 2021

Mae gwyddonwyr wedi defnyddio offer synhwyro ffeibr optig i gofnodi’r mesuriadau mwyaf manwl erioed o nodweddion rhew ar Len Iâ'r Ynys Las.

Gallai 92% o rewlifoedd yr Alpau ddiflannu erbyn diwedd y ganrif, medd ymchwilwyr

07 Rhagfyr 2020

Gallai newid hinsawdd arwain at golli hyd at 92% o rewlifoedd yr Alpau erbyn diwedd y ganrif hon yn ôl canfyddiadau ymchwil newydd.

Cynnydd yn lefel y môr yn peri canlyniadau cymhleth

05 Tachwedd 2020

Bydd cynnydd yn lefelau'r môr yn effeithio ar arfordiroedd a chymunedau mewn ffyrdd cymhleth ac anrhagweladwy, yn ôl astudiaeth newydd fu’n archwilio cyfnod o 12,000 o flynyddoedd a welodd un ynys fawr yn dod yn gasgliad rai llai.

Astudiaeth yn amlygu sut gall annog adfywiad naturiol coedwigoedd liniaru ar effeithiau newid hinsawdd

12 Hydref 2020

Dylid ystyried caniatáu i goedwigoedd dyfu'n ôl yn naturiol ochr yn ochr â mesurau eraill fel plannu coed ar raddfa eang fel dull critigiol yn seiliedig ar natur i liniaru newid hinsawdd, yn ôl astudiaeth newydd o bwys sy'n mapio cyfraddau cronni carbon drwy aildyfiant coedwigoedd ledled y byd.

Hwb ariannol gan yr UE ar gyfer ymchwil i newid yn yr hinsawdd

30 Gorffennaf 2020

Mae tri phrosiect ymchwil o bwys sy'n cynnwys gwyddonwyr o Brifysgol Aberystwyth wedi derbyn cyllid ychwanegol gwerth €4.5m (£3.9m) gan yr Undeb Ewropeaidd.

Platfform newydd i helpu i warchod ac adfer mangrofau dan fygythiad

28 Gorffennaf 2020

Mae platfform rhyngweithiol newydd i helpu i warchod ac adfer fforestydd mangrof y byd wedi cael ei lansio gan dîm o wyddonwyr rhyngwladol yn cynnwys Prifysgol Aberystwyth.

‘Llwyddiant ysgubol’ Prifysgol Aberystwyth yng ngwobrau Cymraeg

16 Gorffennaf 2020

Mae Prifysgol Aberystwyth yn dathlu wedi i’w darlithwyr ennill bron pob un wobr am ragoriaeth mewn addysg cyfrwng Cymraeg eleni.

Dronau’n tynnu lluniau o len iâ’r Ynys Las yn hollti

11 Rhagfyr 2019

Mae dau ymchwilydd o Brifysgol Aberystwyth wedi cyfrannu at astudiaeth sy’n ymchwilio i sut mae ail len iâ fwyaf y byd, yr un peth sy’n cyfrannu fwyaf at y cynnydd yn lefel byd-eang y môr, yn ymateb i ddraenio catastroffig llynnoedd dŵr toddi enfawr sy’n ffurfio ar ei harwyneb.