Module Information
Manylion y cyrsiau
| Math o Ddysgu | Manylion / Hyd Dysgu |
|---|---|
| Darlithoedd | 18 Lectures |
| Seminarau / Tiwtorialau | 10 seminars |
Dulliau Asesu
| Math o Assessiad | Manylion / Hyd Assessiad | Cyfran |
|---|---|---|
| Arholiad Ailsefyll | 3 Awr ARHOLIAD CAEEDIG 3 AWR AC IDDO 3 CHWESTIWN | 60% |
| Arholiad Semester | 3 Awr ARHOLIAD CAEEDIG 3 AWR, AC IDDO 3 CHWESTIWN | 60% |
| Asesiad Ailsefyll | UNRHYW WAITH YSGRIFENEDIG SYDD AR GOLL | 40% |
| Asesiad Semester | 1 TRAETHAWD X 2,500 O EIRIAU, 1 X 4,000 O EIRIAU | 40% |
Canlyniadau Dysgu
Wrth gwblhau'r modiwl hwn, dylai myfyrwyr fedru:
Meddiannu ac adolygu'r feirniadol y wybodaeth hanesyddol sydd yn trafod hanes Cymru'r Oesoedd Canol yn ei chyd-destun cymdeithasol a gwleidyddol ehangach.
Amgyffred y gwahanol ddadleuon a dadansoddiadau hanesyddol o'r testunau dan sylw, o'r Oesoedd Canol hyd heddiw.
Darllen, dadansoddi a gwerthuso mathau gwahanol o dystiolaeth hanesyddol gan gynnwys tystiolaeth lenyddol.
Amgyffred y problemau hanesyddol sy'r ymwneud ag effaith ymsefydlu gan yr Eingl-Normaniaid ar gymdeithas Cymru'r Oesoedd Canol.
Datblygu a chynnal dadleuon hanesyddol.
Gweithio'r annibynnol ac mewn cydweithrediad ag eraill, a chymryd rhan mewn trafodaeth o fewn gr'r.
Mynegi dealltwriaeth a thrafod y pwnc dan sylw yn ysgrifenedig.
Deall pwysigrwydd safleoedd hanesyddol a gwerthfawrogi eu rol fel tystiolaeth fyw.
Disgrifiad cryno
Mae'r cestyll a feddai Edward I yng Nghymru, sydd bellach yn adfeilion, yn atgof pwerus o oes o oresgyn a brwydro a barhai am nifer o ganrifoedd. Gan gychwyn gyda Goresgyniad y Normaniaid yn Lloegr a dyfodiad ymsefydlwyr Normanaidd yng Nghymru yn yr unfed ganrif ar ddeg, yn trafod esgyniad a chwymp tywysogion Cymru, ac yn gorffen gyda gwrthryfel Owain Glyn D'r yn y bymthegfed ganrif, amcan y modiwl hwn yw cyflwyno'r cyfnod hwn o frwydro a chydfyw a luniai drosodd a thro hynt Cymru a'r phobl yn yr Oesoedd Canol. Trafodir materion megis hunaniaeth genedlaethol gan ystyried newidiadau yng Nghymru'r Oesoedd Canol yn ystod y canrifoedd o anghydfod ac ymsefydlu, a bydd y materion hyn yn cael eu hegluro ymhellach trwy enghreifftiau llenyddol Cymraeg Canol. Bydd sefyllfa Cymru yn yr Oesoedd Canol yn cael ei gosod yn y cyd-destun ehangach, Ewropeaidd trwy asesu effaith gwleidyddiaeth, masnach, a rhyfel ar y gymdeithas yng Nghymru a'r berthynas rhwng yr elfennau hyn.
Nod
Amcan y modiwl hwn yw cyflwyno hanes Cymru'r Oesoedd Canol a'r brwydr dros annibyniaeth yn ystod y canrifoedd rhwng y goresgyniad Normanaidd a gwrthryfel Owain Glyn D'r. Bydd y modiwl felly yn llenwi'r bwlch presennol yn y cyrsiau am hanes Cymru'r Oesoedd Canol, ac yn ehangu ymhellach yr opsiynau i fyfyrwyr sy'r dymuno astudio hanes Cymru.
Cynnwys
2. Cymru cyn y Normaniaid
3. Y Normaniaid yng Nghymru ? cymdeithas ac economi
4. Y Normaniaid yng Nghymru ? crefydd a'r eglwys
5. Y Normaniaid yng Nghymru ? y Gororau
6. Oes y tywysogion (i)
7. Oes y tywysogion (ii)
8. Oes y tywysogion (iii)
9. Cymru ac Edward (i)
10. Cymru ac Edward (ii)
11. Cymru ac Edward (iii)
12. Y Sistersiaid yng Nghymru
13. Y traddodiad llenyddol (i)
14. Y traddodiad llenyddol (ii)
15. Owain Glyn D'r ? Cymru yn y bedwaredd ganrif ar ddeg
16. Owain Glyn D'r ? y gwrthryfel
17. Owain Glyn D'r ? wedi'r gwrthryfel
18. Casgliadau
Sgiliau Modiwl
| Math o Sgiliau | Manylion Sgiliau |
|---|---|
| Cyfathrebu | Darllen o fewn cyd-destunau gwahanol ac at ddibenion gwahanol; gwrando’n effeithiol; ysgrifennu ar gyfer dibenion a chynulleidfaoedd gwahanol. |
| Datblygu personol a chynllunio gyrfa | Datblygu ymwybodaeth o medrau personol, safbwyntiau a nodweddion personol, yng nghyswllt dilyniant cwrs; cynllunio a pharatoi ar gyfer gyrfa yn y dyfodol. |
| Datrys Problemau | Nodi problemau; nodi ffactorau a allai effeithio ar atebion posibl; datblygu meddylfryd creadigol tuag at ddatrys problemau; gwerthuso manteision ac anfanteision atebion posibl; llunio cynnig rhesymegol wrth ymateb i broblem. |
| Gwaith Tim | Deall y cysyniad o ddeinameg grŵp; cyfrannu at osod targedau grŵp; cyfrannu’n effeithiol at gynllunio gwaithgareddau grŵp; cymryd rhan weithredol mewn gweithgareddau grŵp; ymarfer medrau trin a thrafod, a medrau perswâd; gwerthuso gweithgareddau grŵp a chyfraniad personol. |
| Gwella dysgu a pherfformiad ei hun | Dangos ymwybyddiaeth o ddulliau dysgu, hoffterau ac anghenion personol, a’r rhwystrau rhag dysgu; cynllunio a gweithredu strategaethau dysgu a hunanreolaeth realistig; creu cynllun gweithredu personol a fydd yn cynnwys targedau tymor byr a thymor hir; |
| Sgiliau pwnc penodol | Datblygu gwybodaeth ac adnabyddiaeth fanwl o nifer o ffynonellau canoloesol yn Saesneg Canol a Chymraeg Canol (gyda chyfieithiadau); datblygu’r gallu o ddefnyddio offer ymchwil hanesyddol addas. |
| Sgiliau ymchwil | Deall ystod o ddulliau ymchwil; cynllunio a chyflawni ymchwil; cynhyrchu adroddiadau academaidd addas. |
| Technoleg Gwybodaeth | Defnyddio amrywiaeth o becynnau meddalwedd a ddefnyddir yn gyffredin; paratoi a mewngofnodi data; rheoli systemau storio; cyflwyno gwybodaeth a data; defnyddio rhyngrwyd yn briodol ac yn effeithiol. |
Rhestr Ddarllen
Testun A ArgymhellwydA.D. Carr (1995) Medieval Wales Llundain Chwilio Primo A.O.H. Jarman and G.R. Hughes (eds.) (1997) A Guide to Welsh Literature, 1282-c.1550 Caerdydd Chwilio Primo John Davies (1990) Hanes Cymru Llundain Chwilio Primo R.R. Davies (2002) Owain Glyn Dŵr: Trwy Ras Duw, Tywysog Cymru Talybont Chwilio Primo R.R. Davies (1997) The Revolt of Owain Glyn Dŵr Rhydychen Chwilio Primo R.R. Davies, (1986) The Age of Conquest: Wales 1063-1415 Rhydychen Chwilio Primo Turvey, R. (2002) Welsh Princes: the native rulers of Wales, 1063-1283 Llundain Chwilio Primo Walker, D (1990) Medieval Wales Caergrawnt Chwilio Primo Williams, I.M. (ed.) (2002) Cronica Walliae Caerdydd Chwilio Primo Williams, J (1860) Brut y Tywysogion Llundain Chwilio Primo
Nodau
Mae'r modiwl hwn yn cydymffurfio a FfCChC Lefel 6