Programme Specifications

N/A

Datganiad Meincnodi’r Gymraeg gan yr Asiantaeth Sicrhau Ansawdd Addysg Uwch.

Medi 2023

Medi 2023

• Rhoi i’r myfyrwyr y cyfle i astudio’r iaith Gymraeg a’i llenyddiaeth ar wastad academaidd uchel, gan roi iddynt y moddion i’w deall, eu dadansoddi a’u gwerthfawrogi fel rhan ganolog o hanes meddwl, dychymyg a mynegiant y Cymry.

• Meithrin mewn myfyrwyr y gallu i adnabod teithi’r iaith Gymraeg, a’u galluogi  i’w mynegi eu hunain ynddi, ar lafar ac yn ysgrifenedig, yn hyderus, yn rhugl ac  yn gywir

• Cynorthwyo myfyrwyr i ddeall ac i werthfawrogi grym mynegiannol iaith.

• Meithrin dealltwriaeth o’r broses greadigol ac o werth gweithiau llenyddol.

• Meithrin mewn myfyrwyr y gallu i feddwl drostynt eu hunain, i feithrin barn feirniadol a golygwedd hanesyddol, a, lle bo’n berthnasol, i feithrin eu doniau llenyddol.

• Ennyn mewn myfyrwyr frwdfrydedd tuag at y pwnc.

• Darparu profiad cyffrous a boddhaus o ran dysgu ac addysgu.

• Meithrin sgiliau trosglwyddadwy a fydd yn berthnasol i ddatblygiad personol y myfyrwyr ac a fydd yn gaffaeliad iddynt pan gyflogir hwy maes o law.

• Paratoi myfyrwyr ar gyfer ymateb i ofynion cyflogwyr mewn gyrfaoedd lle byddant yn arddel cymhwyster yn y Gymraeg a lle disgwylir iddynt ddefnyddio’r iaith yn gyson ar wastad uchel.

• Gosod sylfaen ar gyfer astudio pellach o fewn cwmpas y pwnc ei hun ac o fewn meysydd perthynol.

Y mae’r amcanion uchod yn gyson â Datganiad Meincnodi’r Gymraeg a gyhoeddwyd gan yr Asiantaeth Sicrhau Ansawdd Addysg Uwch.

Mae rhaglenni cyfun yn caniatáu i fyfyrwyr ddatblygu gwybodaeth ddofn mewn Cysylltiadau Rhyngwladol a phwnc arall, gan astudio hanner eu modiwlau yn y naill adran a'r llall. Y mae myfyrwyr sy'n gwneud gradd mewn Cysylltiadau Rhyngwladol yn ennill sylfaen gadarn ym maes egwyddorion a chysyniadau craidd y ddisgyblaeth yn ogystal â chael y cyfle i arbenigo mewn is-feysydd allweddol o'u dewis, neu, i astudio'r sbectrwm cyflawn o faterion y gellir eu hystyried yn berthnasol i wleidyddiaeth ryngwladol cyfoes. Dysgir yr holl fodiwlau gan staff ymchwil sy'n ffynnu ar y cyfle i drwytho'r myfyrwyr â'u gwaith (cyhoeddedig, ac ar droed). Nod y rhaglen yw creu myfyrwyr sy'n meddu ar y sgiliau angenrheidiol i ddadansoddi a myfyrio ar gynnwys y cynllun gradd yn ogystal ag ennill ystod eang o sgiliau trosglwyddadwy. Yn ein barn ni, bydd sgiliau yn y pwnc hwn yn werthfawr i gyflogwyr y dyfodol ac i'r gymdeithas sifil ehangach.

Canlyniadau Dysgu arfaethedig - mae’r rhaglen yn rhoi cyfle i fyfyrwyr ddatblygu a dangos gwybodaeth a dealltwriaeth, sgiliau, doniau a nodweddion eraill yn y meysydd canlynol:

Bwriad canlyniadau dysgu y rhaglen hon yw diwallu disgwyliadau'r Datganiad Meincnodi ar gyfer Gwleidyddiaeth a Chysylltiadau Rhyngwladol. Y mae strwythur y cynllun gradd a'r cyflwyniad ohono yn cydnabod bod angen sicrhau cydbwysedd priodol rhwng ennill gwybodaeth pwnc-benodol, a datblygu sgiliau disgyblaeth penodol a chyffredinol. Y mae cyfuno'r ddwy elfen hon yn nodwedd ganolog o'r canlyniadau dysgu. Rhydd y rhaglen gyfle i fyfyrwyr ddatblygu ac arddangos gwybodaeth, dealltwriaeth, nodweddion, sgiliau a phriodoleddau eraill yn y meysydd canlynol:

• A1. Gwybodaeth drylwyr o deithi’r iaith Gymraeg.

• A2. Gwybod sut i ddisgrifio a dadansoddi iaith gan ddefnyddio’r eirfa dechnegol briodol.

• A3. Ymwybyddiaeth gyffredinol o ddatblygiad yr iaith Gymraeg drwy’r oesoedd ac o brif gyfnodau hanesyddol yr iaith.

• A4. Gwybodaeth o lenyddiaeth Gymraeg hen a diweddar.

• A5. Gwybodaeth ynghylch hanes llenyddiaeth Gymraeg ac o’r ffactorau hanesyddol, cymdeithasol a deallusol a ddylanwadodd arni drwy’r oesoedd.

• A6. Gwybodaeth sut i drin gweithiau llenyddol yn feirniadol, gan ddefnyddio geirfa dechnegol lle bo hynny’n briodol.

• A7. Adnabyddiaeth o wahanol ddulliau a genres llenyddol a’r teithi a’r nodweddion a berthyn iddynt.

• A8. Ymwybyddiaeth o’r gwahanol ddulliau o astudio llenyddiaeth, gan gynnwys amgyffrediad o berthnasedd  cysyniadau beirniadol.

• A9. Gwybodaeth ynghylch y cysylltiadau rhwng llenyddiaeth Gymraeg a llenyddiaeth mewn ieithoedd eraill ac o le testunau llenyddol Cymraeg o fewn patrymau diwylliannol rhyngwladol.

• A10. Ymwybyddiaeth o swyddogaeth iaith a llenyddiaeth mewn perthynas â meithrin, cynnal a datblygu’r hunaniaeth genedlaethol Gymreig.

• A11. Ymwybyddiaeth o sefyllfa gymdeithasol bresennol yr iaith ac o’r dulliau a ddefnyddir i’w hyrwyddo a’i hadfer.

• A12. Cynefindra â ffynonellau cyfeirio safonol yn ymwneud â’r Gymraeg a’i diwylliant, ar ffurf brintiedig ac electronig.

Y mae’r elfennau a nodir uchod yn gyson â Datganiad Meincnodi’r Gymraeg a gyhoeddwyd gan yr Asiantaeth Sicrhau Ansawdd Addysg Uwch.

Y dulliau dysgu, addysgu ac asesu a ddefnyddir i gyflawni a dangos y canlyniadau dysgu yr anelir atynt:

Darlithoedd; darllen dan gyfarwyddyd; seminarau; dosbarthiadau tiwtorial; dosbarthiadau iaith; dosbarthiadau darllen testun; gweithdai; paratoi ac ysgrifennu traethodau; gweithio ar draethawd hir neu brosiect; rhoi cyflwyniadau a thrafod cyflwyniadau myfyrwyr eraill; gwaith maes.

Dull asesu:

Arholiadau ysgrifenedig; profion llafar; gwaith cwrs (yn bennaf, traethodau); gwaith prosiect; profion iaith; traethawd estynedig; gwaith ffolio (gan gynnwys ysgrifennu creadigol, ymarferion iaith).

Gwybodaeth a dealltwriaeth o'r canlynol:

• A1. Esblygiad y system ryngwladol o Westphalia tan heddiw

• A2. Y dadleuon allweddol yn hanes Cysylltiadau Rhyngwladol fel disgyblaeth

• A3. Ddamcaniaethau a chysyniadau craidd y maes

• A4. Brif strwythurau a phrosesau gwleidyddiaeth fyd-eang gan gynnwys gwybodaeth am ddeinameg rhanbarthol, llywodraethau a sefydliadau

• A5. Weithredwyr allweddol cysylltiadau rhyngwladol

• A6. Y deinamig, y prosesau a’r problemau allweddol sy’n wynebu Gwleidyddiaeth Fyd-eang

• A7. Sut gall yr ymdriniaethau hyn ein helpu i esbonio a deall digwyddiadau yn y byd

Dysgu/Addysgu a dulliau asesu:

Dysgir 1-7 trwy ddarlithoedd, seminarau, asesu gwaith cwrs, arholiadau ac ymchwil annibynnol. Y mae myfyrwyr hefyd yn dysgu trwy gymryd rhan mewn cymdeithasau myfyrwyr disgyblaeth-benodol a darlithiau cyhoeddus yn ogystal â thrwy gyfrwng adnoddau cyhoeddus eraill megis papurau newydd, teledu, radio a'r rhyngrwyd. Drwodd a thro, anogir myfyrwyr i ddarllen yn annibynnol er mwyn cynyddu, atgyfnerthu ac ehangu gwybodaeth a dealltwriaeth unigol o'r pwnc. Profir gwybodaeth a dealltwriaeth (1-7) trwy gyfuniad o arholiadau ysgrifenedig dibaratoad ac arholiadau y paratoir ar eu cyfer ymlaen llaw (1-7), traethodau (1-7), traethawd estynedig, (1-7, gan ddibynnau ar y pwnc) a gall gynnwys, yn ôl y dewis o opsiynau, cyflwyniadau seminar, adroddiadau, chwiliadau llenyddiaeth neu adolygiadau llyfr neu ffilm, e-bortffolios , logiau dysgu neu flogiau. Gall myfyrwyr hefyd ddysgu drwy hunan-ystyried wrth gwblhau eu ffurflenni i Raglen Ddatblygu’r Adran Gyrfaoedd.

• B1. Sgiliau ieithyddol ymarferol a fydd yn cynnwys y gallu i drafod pynciau cymhleth yn raenus, yn ysgrifenedig ac ar lafar.

• B2. Medrau dadansoddi iaith a’r defnydd ohoni mewn amrywiol sefyllfaoedd.

• B3. Y gallu i gynnull ac i gyfleu gwybodaeth ynghylch testunau llenyddol ac i ymdrin â hwy yn feirniadol yn ysgrifenedig ac ar lafar.

• B4. Y gallu i ymateb yn briodol i’r defnydd o iaith ac o’r dychymyg mewn llenyddiaeth.

• B5. Y gallu i ystyried llenyddiaeth yn ei chyd-destun hanesyddol, cymdeithasol a syniadol.

• B6. Y gallu i adnabod confensiynau llenyddol ac i werthfawrogi eu defnydd a’u swyddogaeth mewn perthynas â genres  llenyddol arbennig.

• B7. Llunio llyfryddiaethau a chyfeirio mewn modd safonol a chyson at ffynonellau.        

Y mae’r elfennau a nodir uchod yn gyson â Datganiad Meincnodi’r Gymraeg a gyhoeddwyd gan yr Asiantaeth Sicrhau Ansawdd Addysg Uwch. 

Y dulliau dysgu, addysgu ac asesu a ddefnyddir i gyflawni a dangos y canlyniadau dysgu yr anelir atynt:

Darlithoedd; darllen dan gyfarwyddyd; seminarau; dosbarthiadau tiwtorial; dosbarthiadau iaith; dosbarthiadau darllen testun; gweithdai; paratoi ac ysgrifennu traethodau; gweithio ar draethawd hir neu brosiect; rhoi cyflwyniadau a thrafod cyflwyniadau myfyrwyr eraill; gwaith maes.

Dull asesu:

Arholiadau ysgrifenedig; profion llafar; gwaith cwrs (yn bennaf, traethodau); gwaith prosiect; profion iaith; traethawd estynedig; gwaith ffolio (gan gynnwys ysgrifennu creadigol, ymarferion iaith).

Sgiliau Deallusol:

• B1. Dewis, disgrifio a gwerthuso gwahanol ymdriniaethau

• B2. Dewis materion ac ymchwilio iddynt

• B3. Cymhwyso cysyniadau, damcaniaethau a syniadau at achosion go iawn

• B4. Nodi, archwilio a ffurfio atebion i broblemau deallusol

• B5. Rhesymu, dadansoddi a dehongli data a syniadau yn feirniadol

• B6. Mynegi ac ymarfer annibyniaeth barn

• B7. Myfyrio ar y profiad o ddysgu ac o ganlyniad, addasu strategaethau deallusol

• B8. Gallu defnyddio gwybodaeth a ddysgwyd i ddatrys problemau hypothetig neu wirioneddol

• B9. Gallu gwahaniaethu rhwng y perthnasol a'r amherthnasol

• B10. Sylweddoli bod mwy nag un ateb i broblemau yn aml

Dulliau Dysgu ac Addysgu ac Asesu:

Tra bod darlithiau yn cyflwyno pynciau a syniadau ger bron myfyrwyr, datblygir sgiliau deallusol pan fydd myfyrwyr yn mynd i'r afael â'r pwnc eu hunain, a rhyngweithio ag eraill yn y gymuned ddysgu ddeallusol yn ystod trafodaethau (mewn seminarau, lle mae tiwtoriaid yn ymroi i feithrin a datblygu sgiliau deallusol, ac mewn dadleuon cyhoeddus ehangach.) ac hefyd yn y broses o ddarllen ac ysgrifennu nodiadau, traethodau neu arholiadau. Yn ogystal, y mae myfyrdod a hunan-asesiad yn hanfodol ar gyfer dysgu sgiliau deallusol. Y mae tiwtoriaid yn ffurfio'u hargraffiadau am allu a chynnydd myfyrwyr ac yn eu hasesu trwy eu cysylltiad â hwy mewn seminarau ac wrth asesu gwaith ysgrifenedig. Asesir sgiliau deallusol (1-10) yn bennaf yn ôl perfformiad traethawd ac arholiad, yn ogystal â’r dulliau asesu eraill a nodir uchod. Y mae'r meini prawf asesu a gyhoeddir yn amlygu'r sgiliau deallusol hyn, ac yn eu tro adlewyrchir y rhain yn yr adborth i fyfyrwyr. Gall myfyrwyr asesu eu perfformiad eu hunain trwy fesur graddfa eu cynnydd hwy wrth ei gymharu â chynnydd eu cyfoedion, ac yng ngoleuni sylwadau'r tiwtor. Y mae rhwydd hynt i fyfyrwyr drafod datblygiad ac asesiad anffurfiol sgiliau o'r fath yn ystod oriau gwaith staff. Ni asesir dysgu personol (7) yn ffurfiol ond adlewyrchir llwyddiant cymharol yng ngallu myfyriwr i wella dros gyfnod o amser. Caiff dysgu personol hefyd ei wella drwy ymwneud â’r broses CDP.

Sgiliau Ymarferol Proffesiynol:

• C1. Ceisio a dethol gwybodaeth, a gwneud nodiadau effeithiol ar wybodaeth o amrywiol ffynonellau

• C2. Blaenoriaethu a threfnu gwybodaeth a'i gyflwyno fel tystiolaeth mewn dadl

• C3. Cynllunio, gwneud a chwblhau gwaith ysgrifenedig (erbyn dyddiadau cau caeth) sy'n briodol i wahanol gynulleidfaoedd neu dasgau

• C4. Adnabod ac adfer gwybodaeth berthnasol a chyfoe

• C5. Casglu gwybodaeth a dadleuon ar fyr rybudd i ateb cwestiynau penodol

• C6. Mynegi barn ddeallus trwy waith ysgrifenedig a thrafodaeth.

• C7. Gwrando ar farn eraill ac ymateb yn briodol

• C8. Llunio cwestiynau ac archwilio'r cysylltiadau rhwng amryfal bynciau

• C9. Dysgu o brofiad Dulliau

Dysgu ac Addysgu ac Asesu:

Y mae'r holl fodiwlau craidd, ac yn enwedig y rheiny a ddysgir yn Rhan Un, yn cynnwys elfennau sy'n ymdrin yn uniongyrchol â datblygu sgiliau ymarferol (1-8). Y mae'r broses o ysgrifennu traethodau, adroddiadau a chyflwyniadau (1-6) a pharatoi ar gyfer arholiadau (1-6, 9) yn fodd i'r myfyriwr hogi sgiliau trwy ymarfer, ag adborth y tiwtoriaid yn sicrhau arweiniad iddynt. Y mae trafod mewn seminarau neu ddadlau mewn fforymau cyhoeddus yn fodd i fyfyrwyr wella eu sgiliau cyfathrebu deallusol (2, 5-9). Yn ogystal â hyn, y mae myfyrwyr yn dysgu a gwella sgiliau o'r fath trwy fyfyrio'n unigol ar eu profiadau dysgu ac addasu eu dulliau dysgu i bwrpas; proses sy'n cael cryn sylw yn yr holl fodiwlau. Gall myfyrwyr hefyd ddysgu drwy hunan-ystyried wrth gwblhau eu ffurflenni i Raglen Ddatblygu’r Adran Gyrfaoedd.

• D1. Gallu mynegiant graenus yn y Gymraeg ar lafar ac yn ysgrifenedig.

• D2. Gallu i gyfleu dadleuon yn gydlynus ac yn groyw ac mewn modd argyhoeddiadol.

• D3. Gallu i feddwl yn annibynnol.

• D4. Gallu i ymagweddu’n feirniadol ac i ddadansoddi a chrynhoi dadleuon a safbwyntiau a gyflwynir gan eraill.

• D5. Gallu i weithio’n annibynnol ac i gywain gwybodaeth yn drefnus a phwrpasol o amryw ffynonellau, i’w chloriannu’n feirniadol gan ddethol elfennau arwyddocaol a dilys, a’i chyflwyno i eraill ar ffurf gydlynus ac ystyrlon.

• D6. Gallu i ddeall ac i ddatblygu cysyniadau cymhleth ac i ymdrin â hwynt yn feirniadol ac yn ddadansoddol.

• D7. Gallu i weithio yn fanwl ac yn drylwyr.

• D8. Medrau trefniadol mewn perthynas â thasgau gosodedig, gan gynnwys rheoli amser yn effeithiol.

• D9. Sgiliau technoleg gwybodaeth sylfaenol, gan gynnwys prosesu geiriau, a’r gallu i gywain gwybodaeth o ffynonellau electronig.

• D10. Golygu gwaith cyn ei gyflwyno mewn diwyg clir a graenus.

• D11. Gallu i ddeall hanfodion deunydd a luniwyd mewn iaith arall/ieithoedd eraill ac i’w gyfieithu i’r Gymraeg neu ei ailfynegi yn y Gymraeg.

Y mae’r elfennau a nodir uchod yn gyson â Datganiad Meincnodi’r Gymraeg a gyhoeddwyd gan yr Asiantaeth Sicrhau Ansawdd Addysg Uwch. 

Y dulliau dysgu, addysgu ac asesu a ddefnyddir i gyflawni a dangos y canlyniadau dysgu yr anelir atynt:

Yn gyffredinol dysgir sgiliau trosglwyddadwy/allweddol drwy ddilyn y modiwlau a astudir, hynny yw, y mae eu meithrin yn gysylltiedig â dulliau dysgu’r modiwlau.    

Ymhlith y dulliau hynny y mae darlithiau, darllen dan gyfarwyddyd, seminarau, dosbarthiadau tiwtorial, paratoi ac ysgrifennu traethodau, a rhoi cyflwyniadau.

Asesir y sgiliau hyn mewn arholiadau ffurfiol, profion iaith, gwaith cwrs, ac asesu llafar.

Y mae mesur gallu’r myfyrwyr i’w mynegi eu hunain yn raenus yn y Gymraeg yn rhan o asesu pob modiwl. 

Ar ôl cwblhau'r rhaglen, bydd y myfyrwyr yn gallu cymryd cyfrifoldeb drostynt eu hunain a'u gwaith. Byddant yn gallu:

• D1. Gweithio'n annibynnol

• D2. Gweithio mewn tîm

• D3. Parchu barn a safbwyntiau pobl eraill

• D4. Gwrando

• D5. Cyfathrebu ar lafar

• D6. Cyfathrebu ar bapur

• D7. Cyfathrebu yn electronig

• D8. Gair-brosesu

• D9. Defnyddio'r We

• D10. Rheoli amser a gweithio o fewn dyddiadau cau

• D11. Ymchwilio i faterion

• D12. Datrys problemau

• D13. Addasu i newidiadau

• D14. Datblygu ymwybyddiaeth gyrfa