Module Information

Bwriad y modiwl yw gosod hanes academaidd modern yn ei gyd-destun deallusol a chymdeithasol. Anogir myfyrwyr i ystyried sut mae haneswyr yn mynd ati i ymchwilio ac ysgrifennu hanes, gan osod sylfaen i’w gwaith mewn modiwlau sy’n fwy penodol yn eu cyfnod o astudiaeth. Ystyrir nifer o heriau y mae haneswyr wedi eu hwynebu a’r modd y mae haneswyr wedi ceisio ateb cwestiynau gwahanol. Nod y modiwl yw datblygu ymwybyddiaeth myfyrwyr hanes o gyd-destun ehangach eu disgyblaeth a’u hannog i gymhwyso’r ymwybyddiaeth hwn ar gyfer gweddill eu hastudiaethau hanesyddol.
Yn y gorffennol dysgwyd y darlithoedd yn Saesneg gyda seminarau Cymraeg. Y dymuniad yw sicrhau y dysgir y modiwl yn gyfangwbl yn Gymraeg a newid y dulliau dysgu fod bod llai o ddarlithoedd a mwy o gyfle i fyfyrwyr ystyried y prif gysyniadau mewn modd ymarferol mewn gweithdai.

Darlithoedd
Ceir deuddeg darlith yn y modiwl hwn; gallant amrywio o flwyddyn i flwyddyn ond byddant yn dilyn patrwm penodol. Bwriad y ddarlith gyntaf yw cyflwyno’r syniad o hanesyddiaeth. Ystyrir beth yw hanesyddiaeth a pham fod ei astudio’n bwysig. Yna ceir dwy ddarlith yn ystyried sut mae cymdeithasau’r gorffennol wedi gweld, ac wedi defnyddio, hanes wrth i’r term a’r dulliau o astudio’r pwnc ddatblygu dros amser. Ffurfia’r rhain gefndir ar gyfer cyfres o saith o ddarlithoedd a ystyria sut mae haneswyr wedi ceisio ateb cwestiynau neu broblemau hanesyddol penodol. Bydd y gyfres hon yn astudio ysgolion o feddwl hanesyddol (megis haneswyr Marcsaidd), datblygiad ffyrdd gwahanol o edrych ar y gorffennol (megis hanes merched neu rhywedd), a dulliau gwahanol a ddefnyddir gan haneswyr (megis hanes llafar). Ar ddiwedd y modiwl bydd darlith yn edrych yn benodol ar hanesyddiaeth Cymru cyn y ddarlith olaf fydd yn cloi’r modiwl.

Gweithdai a Phanel Drafod
Bydd chwech gweithdy yn y modiwl, pob un yn trafod un o’r ffyrdd y mae haneswyr wedi ceisio ateb un o’r cwestiynau neu broblemau a drafodwyd yn y darlithoedd. Bydd ffocws penodol ym mhob un ar sut mae’r syniadau wedi effeithio ar gyfnod neu bwnc penodol, ac felly gweld y cysyniadau hanesyddiaethol ar waith yn ymarferol.

Cynhelir y panel drafod ar ddiwedd y semester. Rhoddir cyfle i haneswyr amrywiol, gan gynnwys myfyrwyr ymchwil, sôn am sut maent wedi mynd i’r afael â phroblem neu gwestiwn hanesyddiaethol yn eu gwaith. Rhoddir cyfle i fyfyrwyr weld y syniadau a drafodwyd yn y modiwl ar waith gan yr haneswyr hyn.