Gwybodaeth Modiwlau

Mi fydd y modiwl yn dechrau gyda phweru ecosystemau drwy oleuni'r haul a phlanhigion gwyrdd. Trafodir ynni a chylchu adnoddau, o gynhyrchu uniongyrchol syml i'r hyn a wneir ar raddfa fyd-eang. Amlinellir esblygiad llystyfiant fel ffactor amlwg yn hanes y biosffer, gan arwain at ystyried y newid hinsawdd diweddar fel canlyniad i effaith dyn ar danwyddau ffosil, a'r goblygiadau ar gyfer llystyfiant byw.

Disgrifir ffurfiau a ffisioleg planhigion gan gyfeirio'n benodol at addasiadau ecolegol, megis ffotosynthesis arbenigol, a goddef cyfnod sych neu lifogydd. Pwysleisir hefyd ymelwa dyn ar blanhigion, yn cynnwys cnydau economaidd (ac anghyfreithlon), biodanwyddau, a'u perthnasedd i gynhaliadwyedd a diogelwch bwyd byd-eang. Trafodir addasu cnydau yn genetig.

Adolygir bioamrywiaeth llystyfiant yn ddigon manwl i roi sylfaen ar gyfer sgiliau arolygu ecolegol. Amlinellir ffurfiau a hanesion bywyd prif ddosbarthiadau fflora'r tir a theuluoedd pwysig planhigion hadog. Rhoddir cyflwyniad i gynefinoedd pwysig yn y DU a'u dosbarthiad yn ogystal â golwg ar y System Dosbarthu Llystyfiant Genedlaethol, Cynlluniau Gweithredu Cadwraeth a Chynefinoedd. Trafodir cyd-esblygiad planhigion hadog a'u peillyddion fertebraidd neu o bryfed.

Ymdrinnir ag egwyddorion sylfaenol ecoleg, gan gynnwys trosglwyddo ynni rhwng gwahanol lefelau troffig, a chylchu maetholion oddi mewn i systemau sy'n rhoi pwyslais ar rôl allweddol priddoedd. Archwilir twndra Arctig fel enghraifft dda o gymuned blanhigion o ran y system pridd-planhigion-anifeiliaid. Trafodir twf poblogaeth a gallu i gludo, yn ogystal â chystadlu ac ysglyfaethu. Archwilir y defnydd o adnoddau er mwyn deall safle'r rhywogaeth o fewn i systemau ecolegol, a ddiffinnir yn gyffredinol fel cilfach. Oddi mewn i'w ddosbarthiad, mi fydd rhywogaeth yn aml yn dangos addasu penodol i sefyllfaoedd penodol; cyflwynir enghreifftiau o anrywiaeth ecotypig o'r fath.