Prof Peter Merriman BA, PhD (Nottingham)

Mae Peter Merriman yn ddaearyddwr dynol sy'n arbenigo mewn daearyddiaeth ddiwylliannol a hanesyddol, astudiaethau symudedd, theori ofodol, a threftadaeth ddiwylliannol. Mae wedi ysgrifennu'n eang ar ddaearyddiaeth symudedd, cenedlaetholdeb a hunaniaeth genedlaethol, a dulliau damcaniaethol o ofod a lle. Mae'n Gymrawd Leverhulme ar gyfer 2025-26 yn ymchwilio i Ŵyl Prydain 1951.

Ymunodd Pete ag Aberystwyth fel darlithydd yn 2005 a dyfarnwyd cadair bersonol iddo yn 2014. Cwblhaodd ei raddau BA a PhD ym Mhrifysgol Nottingham, a bu'n Ddarlithydd ym Mhrifysgol Reading rhwng 2000 a 2005. Mae'n gyd-gyfarwyddwr Canolfan Trafnidiaeth a Symudedd y Brifysgol (CeTraM).

Mae Pete yn Aelod er Anrhydedd o'r Ganolfan Astudiaethau Uwch mewn Symudedd a'r Dyniaethau ym Mhrifysgol Padua (yr Eidal), yn aelod o dri choleg adolygu cymheiriaid UKRI (AHRC, ESRC a'r Talent PRC), ac mae wedi gwasanaethu ar ystod o baneli dyfarnu grantiau cenedlaethol a rhyngwladol, gan gynnwys ar gyfer yr AHRC a Chyngor Gwyddoniaeth Awstria FWF. Bydd yn gwasanaethu fel aelod o is-banel Fframwaith Rhagoriaeth Ymchwil y DU (REF) 2029 ar gyfer 'Daearyddiaeth ac Astudiaethau Amgylcheddol'.

Mae Pete yn Olygydd y Gyfres Lyfrau 'Routledge Research in Culture, Space and Identity', ac mae'n eistedd ar fyrddau golygyddol 'Cultural Geographies', 'Journal of Historical Geography', 'Mobilities', 'Transfers', 'Applied Mobilities', 'Mobility Humanities', a Chyfres Lyfrau RGS. Mae'n Gymrawd Academi'r Gwyddorau Cymdeithasol, yn Gymrawd o'r Gymdeithas Ddaearyddol Frenhinol (gydag IBG), ac yn Uwch Gymrawd Uwch Uwch. Mae wedi cael ei restru ar restr 'Top 2% Scientists' Stanford / Elsevier ar gyfer dyfyniadau ers 2020.
 

Meysydd goruchwyliaeth Ph.D. a D.Prof.:

• Daearyddiaeth ddiwylliannol a hanesyddol
• Hanes ac athroniaeth daearyddiaeth
• Symudedd a thrafnidiaeth
• Dulliau damcaniaethol o Ofod a Lle
• Diwylliannau tirwedd
• Hunaniaeth Genedlaethol a Chenedlaetholdeb
• Daearyddiaeth isadeiledd
• Prydain yr ugeinfed ganrif
• Gŵyl Prydain 1951
• Hanes diwylliannol Cymru
• Treftadaeth ddiwylliannol
• Hanes a threftadaeth y porthladd

Myfyrwyr PhD cyfredol:

Anna Pennington

Lowri Ponsford

Kirsty Usher

Myfyriwr D.Prof. presennol:

Vaughan Williams

Symudedd

Mae fy mhrif ddiddordeb ymchwil cyntaf mewn gwyddorau cymdeithasol a'r dyniaethau ymagweddau at symudedd a thrafnidiaeth. Rwy'n gyd-gyfarwyddwr Canolfan Trafnidiaeth a Symudedd Prifysgol Aberystwyth (CeTraM), ac rwyf wedi cyhoeddi dau fonograff yn y maes hwn ('Driving spaces: a cultural-historical geography of England's M1 motorway' (Blackwell Publishing, 2007) a 'Mobility, Space and Culture' (Routledge, 2012)), a'r llyfr Connections (2025). Rwyf hefyd wedi cyd-olygu pedwar llyfr ar symudedd: 'Geographies of Mobilities' (Ashgate, 2011), 'The Routledge Handbook of Mobilities' (2014), 'Mobility and the humanities' (Routledge, 2018, cyfieithiad Corea 2019), a 'Empire and Mobility in the Long Nineteenth Century' (cyfres MUP 'Studies in imperialism', 2020). Rwy'n aelod o fyrddau golygyddol 'Mobilities', 'Transfers', 'Applied Mobilities' a 'Mobility Humanities', ac rwy'n Olygydd Cyffredinol casgliad 6 cyfrol Bloomsbury ar 'A Cultural History of Transport and Mobility' (sydd i fod allan yn 2026). Rwy'n gyd-ymchwilydd ar grant 'Dyniaethau Seilwaith' gwerth £2.5m ym Mhrifysgol Konkuk (2025-31).

Damcaniaethau Gofod a Lle

Ysgrifennais werslyfr uwch ar 'Space' ar gyfer Cyfres 'Key ideas in Geography' (2022) Routledge a ddarparodd yr archwiliad cynhwysfawr a hygyrch cyntaf o ddulliau sydd wedi croesi rhwng meysydd mor amrywiol fel athroniaeth, ffiseg, pensaernïaeth, cymdeithaseg, anthropoleg, a daearyddiaeth. Adolygwyd y llyfr gan banel yn yr AAG Review of Books yn 2024. Cyn hyn golygais waith cyfeirio mawr pedair cyfrol ar 'Space' yn y 'Critical Concepts in Geography Series (Routledge, 2016). Yn ddiweddar, rwyf wedi cyhoeddi erthyglau ar ddulliau damcaniaethol i'w gosod yn 'Progress in Human Geography' a 'Transactions of the Institute of British Geographers'.

Gŵyl Prydain 1951

Mae fy ymchwil bresennol, a ariennir gan Ymddiriedolaeth Leverhulme, yn archwilio rôl Cymru a phobl Cymru yng Ngŵyl Prydain. Mae'n edrych ar sut y cafodd disgyrsiau Cymreictod a Prydeindod eu plethu drwy'r dathliadau, rôl sefydliadau Cymreig allweddol mewn digwyddiadau swyddogol, rôl yr iaith Gymraeg mewn dathliadau, a gwrthwynebiad rhai cenedlaetholwyr Cymreig ac awdurdodau lleol i gymryd rhan yn yr Ŵyl Brydeinig hon.

Treftadaeth Ddiwylliannol, Twristiaeth a Lle

Roeddwn yn Brif Ymchwilydd yr AU ar brosiect €3.2 miliwn 'Porthladdoedd, Gorffennol a Heddiw' (2019-23) ac yn gyd-ymchwilydd yr AU ar brosiect €3 miliwn 'Ucheldiroedd Arfordirol, Treftadaeth a Thwristiaeth' (CUPHAT) (2021-23), y ddau wedi'u hariannu gan ERDF drwy'r rhaglen Iwerddon-Cymru. Y prif allbynnau ar gyfer 'Ports, Past and Present' oedd 9 ffilm a gynhyrchwyd gyda Mother Goose Films.