Gwyddor Cnydau a Bridio Planhigion - Cnydau Porthiant

 

Cnydau

Cnydau 

Mae ymchwil IBERS ym maes bridio planhigion yn canolbwyntio ar nifer o gnydau oherwydd ei safle unigryw a’i hanes hir o berthnasoedd tymor hir gyda phartneriaid masnachol.

Cnydau porthiant, yn arbennig rhygwellt parhaol a meillion yw sylfaen amaethyddiaeth fugeiliol. Mae’r rhaglen bridio rhygwellt parhaol diploid wedi, ac yn parhau i gyflwyno amrywiaethau gwair siwgr uchel, sy’n gwella effeithlonrwydd maeth da byw. Mae gweiriau newydd, fel Festuloliumau, yn cael eu bridio i gyflawni cynhyrchedd a gwydnwch mewn eithafion hinsawdd. Yn yr un modd, mae amrywiaethau hybrid meillion rhyngbenodol, fel AberLasting wedi’u bridio i wella gwydnwch i straen anfiotig, yn ogystal â gwell dyfalwch. Caiff ein hamrywiaethau eu masnacheiddio drwy berthynas >30 mlynedd gyda Germinal. 

Adnoddau Genetig a’r Biofanc Hadau

Ceir casgliad mawr o germplasm wedi’i ddiogelu oddi ar y safle yn cynnwys ein rhywogaethau cnydau mandadol yn bennaf, sy’n ffurfio sail i’r rhaglenni bridio planhigion. Mae’r casgliad hwn yn rhan o rwydwaith genedlaethol Adnoddau Geneteg Planhigion y DU. Fe’i lleolir yn y cyfleuster Biofanc Hadau ag Amgylchedd Rheoledig newydd sydd hefyd yn cynnwys gallu i swmp-brosesu hadau lle caiff cenedlaethau cynnar amrywiaethau IBERS eu prosesu, gan reoli eu hansawdd a’u cynnal ar gyfer eu lluosi ymhellach gan ein partneriaid masnachol.

Yn ogystal, rydym ni wedi sefydlu perllan afalau a gellyg gydag amrywiaethau treftadaeth. Mae hwn yn gasgliad unigryw yn genetig o germplasm afalau a gellyg, gyda llawer yn tarddu o ffermydd yng Nghymru, a chaiff ei gasglu, ei dyfu, ei gadw a’i werthuso ar gyfer ei ddefnyddio o bosibl yn y dyfodol i helpu i ddatrys heriau gwella bioamrywiaeth a lleddfu newid yn yr hinsawdd, yn ogystal â chynnig opsiynau ar gyfer strategaethau amrywio incwm ffermydd.

Mae defnydd newydd o gnydau’n cynnwys echdynnu protein o borfwyd ar gyfer porthiant monogastrig. Adlewyrchir ansawdd bridio planhigion yn IBERS yn y niferoedd cyson o amrywiaethau IBERS ar restrau a argymhellir yn y DU, ac mae’r sefydliad wrthi’n barhaus yn cofrestru amrywiaethau newydd yn yr holl gnydau gyda’r CPVO i alluogi manteisio masnachol.

Biotechnoleg

I ategu ein dealltwriaeth o strwythur a swyddogaeth genynnau, yn enwedig ar gyfer rheolaeth enetig ar ail-gyfuno a nodweddion eraill yn ymwneud â bridio, rydym ni’n cynnal ffrwd trawsnewid mewn nifer o rywogaethau yn cynnwys Brachypodium a Lolium perenne. Mae’r ffrwd hon hefyd yn hwyluso datblygu ac optimeiddio golygu genynnau’n seiliedig ar Crispr yn y rhywogaethau hynny.

Nodau

Nodau Bridio

Mae’r nodau tymor hir o ran bridio sydd angen mewnbynnau o ymchwil sylfaenol yn cynnwys:

  • Ymgorffori bridio gyda chymorth genomeg i gyflymu enillion genetig.
  • Ymelwa ar ddata dilyniannu genom i ddeall nodweddion a chroesfridio uniongyrchol yn well
  • Defnyddio technoleg newydd (dronau, dysgu peiriant, deallusrwydd artiffisial) ar gyfer ffenoteipio yn y maes.
  • Targedau bridio ar gyfer ffermio digarbon a hinsawdd-gyfeillgar - dal a storio carbon, tyfu gwreiddiau, gwydnwch i’r newid yn yr hinsawdd, dyfalwch.
  • Gwella effeithlonrwydd y defnydd o faetholion i leihau mewnbynnau.
  • Bridio porthiant gyda nodweddion ansawdd gwell sy’n lleihau allyriadau nwyon tŷ gwydr.
  • Defnydd newydd o gnydau porthiant, codlysiau a cheirch fel echdynnu protein ar gyfer porfa monogastrig a diet yn seiliedig ar blanhigion.
  • Gwell gwydnwch i nodweddion ansawdd grawn (ceirch) i ateb y galw gan felinwyr a defnyddwyr.
  • Goddefgarwch a gwydnwch aml-straen i ddigwyddiadau tywydd niweidiol sydyn (sychder, dyfrlenwi).
  • Gwell effeithlonrwydd bridio (cywirdeb dethol) gan ddefnyddio ffenoteipio trwybwynt uchel.
  • Rhag-fridio i nodi alelau newydd a chynyddu amrywiaeth genetig.
  • Deall addasu – cydweddu ffenoleg â’r amgylchedd.
  • Datblygu meincnodau i ffermwyr a modelau tyfu cnydau.
  • Mynd i’r afael â’r bwlch cynhyrchedd amaethyddol drwy welliannau i gynnyrch cnwd a sefydlogrwydd cynnyrch.
  • Dulliau newydd o fridio planhigion (golygu genynau, bridio cyflym) a rheolaeth ailgyfuno

Prosiectau Presennol

Prosiectau Presennol

Core Strategic Programme in Resilient Crops BBSRC (2017-2022)  

BBS/E/W/0012843A http://www.resilientcrops.org

Oat domestication - understanding the origin of a European cereal

Cyllidwr: Y Cyngor Ymchwil Biotechnoleg a Gwyddorau Biolegol (BBSRC)

Rhif grant: BB/S008195/1 (2018-2021)

Genetic improvement of pea to replace soyabean in the diets of poultry and monogastric livestock (PeaGen) BBSRC Link BB/P017517 https://www.pgro.org/peagen-project/ (2017-22)

Food BioSystems Doctoral Training Partnership (DTP) (2019-2021) https://research.reading.ac.uk/foodbiosystems/

Oat Breeding (cyllid diwydiannol gan Senova)

Pulse Breeding (cyllid diwydiannol gan UK Pulses)

Nitrogen and sulphur fertiliser management for yield and quality in winter and spring oats (NoatS) AHDB 2018-2022

The influence of genotype, environment and management factors on yield development, grain filling and grain quality in oats (Cymrodoriaeth Walsh)

Understanding milling efficiency in oats: developing tools to improve grain quality (Cymrodoriaeth Walsh)

“Grazing tolerant red clover for future livestock farming”. CIEL Seed Funding (2020-2021). Germinal gyda IBERS (£50K)

“Red clover as a cash crop: Protein for monogastric farm animals and metabolites for human health (RC-Promo)”. WEFO SMARTExpertise 2020/82292 (2020-2022) IBERS, Germinal Holdings Ltd, Blue Sky Botanics – (£264K)

“Improved resistance of red clover to soil borne pathogens for sustainable livestock production”. WEFO SMARTExpertise 2017/COL/008 (2018-2021) IBERS, Germinal Holdings Ltd a Hybu Cig Cymru – (£250K)

“Maximising the value of commercial forage grass seed production”. Innovate UK/BBSRC 93314-562353/TS/R005133/1 (2017-2020) Germinal Holdings ac IBERS - Co-I (£207K)

“EUCLEG - Breeding forage and grain legumes to increase EU's and China's protein self-sufficiency”. EU Horizon 2020 (H2020-SFS-2016-2 727312-2). 38 partner (2017-2021) - (€5M) - http://www.eucleg.eu

“Genetics of crown rot resistance in red clover” KESS II PhD studentship (2017-2020) IBERS and Germinal Holdings –  (£52K) 

“Genomic selection for utilisation, seed production and animal health traits in white clover” (2017-2021) Teagasc Walsh Fellowship – (€145K)

Prosiectau a Gwblhawyd yn Ddiweddar

Prosiectau a Gwblhawyd yn Ddiweddar

BBBSRC-LINK, AHDB, Developing enhanced breeding methodologies for oats for human health and nutrition (InnovOat) 2014- 2019 Partneriaid diwydiant Senova a BOBMA http://www.innovoat.uk/

Optimising oat yield and quality to deliver sustainable production and economic impact (Opti-Oat) Innovate UK 2014-2018 https://gtr.ukri.org/projects?ref=BB%2FM02749X%2F1

UKRI-NRC Prototyping Root System Architecture in Avena: Technologies for Environmental Sustainability and Food Security BB/S020926/1

“Novel strategies for genetic improvement of disease resistance in perennial ryegrass”. Innovate UK/BBSRC 47055-329315/ BB/M028267/1. (2015-2020) Germinal Holdings a IBERS (£730K)

“Comparative population genomics of red clover domestication and improvement” BBSRC-IPA BB/L023563/1 gyda TGAC a Germinal Holdings (2014-2017) (£741K)

“Genomics-assisted breeding for fatty acid content and composition in perennial ryegrass (Lolium perenne L.) BBSRC LINK1 award (gyda Germinal Holdings a Hybu Cig Cymru) BB/K017160/1 (2013-2018) (£999,435)

GIANT-LINK: Genetic improvement of miscanthus as a sustainable feedstock for bioenergy in the UK (£6.4M)

MUST: Miscanthus upscaling technology (£1.8M)

Prif Ymchwilwyr

Prif Ymchwilwyr

Llun Enw Ebost Ffôn
Prof Ian Armstead ipa@aber.ac.uk +44 (0) 1970 823108
Dr Maurice Bosch mub@aber.ac.uk +44 (0) 1970 823103
Dr Narcis Fernandez Fuentes naf4@aber.ac.uk +44 (0) 1970 621680
Prof Huw Jones hdj2@aber.ac.uk +44 (0) 1970 823015
Prof Alison Kingston-Smith ahk@aber.ac.uk +44 (0) 1970 823062
Dr Dylan Phillips dwp@aber.ac.uk +44 (0) 1970 621617
Prof Rattan Yadav rsy@aber.ac.uk +44 (0) 1970 823174

Cyhoeddiadau

Cyhoeddiadau

Muhandiram, NPK, Humphreys, MW, Fychan, R, Davies, JW, Sanderson, R & Marley, CL 2023, 'Designing agricultural grasses to help mitigate proteolysis during ensiling to optimize protein feed provisions for livestock', Food and Energy Security, vol. 12, no. 4, e475. 10.1002/fes3.475
Rohner, M, Manzanares, C, Yates, SA, Thorogood, D, Copetti, D, Lübberstedt, T, Asp, T & Studer, B 2023, 'Fine-mapping and comparative genomic analysis reveal the gene composition at the S and Z self-incompatibility loci in grasses', Molecular Biology and Evolution, vol. 40, no. 1, msac259. 10.1093/molbev/msac259, 10.5281/zenodo.7289792, 10.5281/zenodo.7015164, 10.5281/zenodo.7290695
Martínez-Fortún, J, Phillips, DW & Jones, HD 2022, 'Natural and artificial sources of genetic variation used in crop breeding: A baseline comparator for genome editing', Frontiers in Genome Editing, vol. 4, 937853. 10.3389/fgeed.2022.937853
Arpaia, S, Christiaens, O, Giddings, K, Jones, H, Mezzetti, B, Moronta-Barrios, F, Perry, JN, Sweet, JB, Taning, CNT, Smagghe, G & Dietz-Pfeilstetter, A 2020, 'Biosafety of GM Crop Plants Expressing dsRNA: Data Requirements and EU Regulatory Considerations', Frontiers in Plant Science, vol. 11, 940. 10.3389/fpls.2020.00940
Taning, CNT, Arpaia, S, Christiaens, O, Dietz-Pfeilstetter, A, Jones, H, Mezzetti, B, Sabbadini, S, Hoen-Sorteberg, H-GO, Sweet, J, Ventura, V & Smagghe, G 2020, 'RNA-based biocontrol compounds: Current status and perspectives to reach the market', Pest Management Science, vol. 76, no. 3, pp. 841-845. 10.1002/ps.5686
Mezzetti, B, Smagghe, G, Arpaia, S, Christiaens, O, Dietz-Pfeilstetter, A, Jones, H, Kostov, K, Sabbadini, S, Opsahl-Sorteberg, HG, Ventura, V, Taning, CNT & Sweet, J 2020, 'RNAi: What is its position in agriculture?', Journal of Pest Science, vol. 93, no. 4, pp. 1125-1130. 10.1007/s10340-020-01238-2
Clifton-Brown, J, Harfouche, A, Casler, M, Jones, H, MacAlpine, WJ, Murphy-Bokern, D, Smart, L, Adler, A, Ashman, CR, Awty-Carroll, D, Bastien, C, Bopper, S, Botnari, V, Brancourt-Hulmel, M, Chen, Z, Clark, L, Cosentino, S, Dalton, S, Davey, C, Dolstra, O, Donnison, I, Flavell, R, Greef, JM, Hanley, S, Hastings, A, Hertzberg, M, Hsu, TW, Huang, L, Iurato, A, Jensen, E, Jin, X, Jørgensen, U, Kiesel, A, Kim, D-S, Liu, J, McCalmont, JP, McMahon, GG, Mos, M, Robson, P, Sacks, EJ, Sandu, A, Scalici, G, Schwarz, K, Scordia, D, Shafiei, R, Shield, IF, Slavov, G, Stanton, B, Swaminathan, K, Taylor, G, Torres, AF, Trindade, LM, Tschaplinski, T, Tuskan, J, Yamada, T, Yu, CY, Zalesny, R-F, Zong, J & Lewandowski, I 2019, 'Breeding progress and preparedness for mass‐scale deployment of perennial lignocellulosic biomass crops switchgrass, miscanthus, willow and poplar', GCB Bioenergy, vol. 11, no. 1, pp. 118-151. 10.1111/gcbb.12566
Jones, H 2019, 'Continuing the dialogue on organic and GMOs' A Bigger Conversation. <https://abiggerconversation.org/continuing-the-dialogue-on-organic-and-gmos/>
Jones, H 2019, 'Future-proofing regulation for rapidly changing biotechnologies', Transgenic Research, vol. 28, no. Suppl 2, pp. 107-110. 10.1007/s11248-019-00143-4
Davies, HR, Maddison, A, Phillips, D & Jones, H 2019, Genetic Transformation of Protoplasts Isolated from Leave of Lolium temulentum and Lolium perenne. in LM Vaschetto (ed.), Cereal Genomics. Methods in Molecular Biology, vol. 2072, Springer Nature. 10.1007/978-1-4939-9865-4

Mwy o gyhoeddiadau ar y Porth Ymchwil »